piątek, 31 maja 2013

Znaczenie Grzybów

O znaczeniu grzybów w środowisku naturalnym jak i w życiu człowieka możemy polemizować gdyż organizmy te wywołują zarówno negatywny, jak i pozytywny wpływ na środowisko.
Powinniśmy pierw spojrzeć na negatywną stronę grzybów, pamiętajmy że są to organizmy chorobotwórcze które zakażają nie tylko człowieka lub zwierzęta lecz i także rośliny je otaczające. Mogą wywoływać przewlekłe nowotwory, a w dodatku w swoim składzie chemicznym zawierają substancję trujące nefragenne i neurogenne. Owe substancje trujące mogą doprowadzić nie tylko co poważnego zachorowania lecz nawet do śmierci. Pomijając już problemy zdrowotne, grzyby również przyczyniają się do pleśnienia produktów spożywczych co może potwierdzić każdy z nas. Są organizmami uszkadzającymi rośliny i niszczącymi je, a co za tym stoi mogą doprowadzić to znacznych strat w zapasach żywnościowych jak i szeroko zaawansowanych strat ekonomicznych. Posiadają również zdolność do rozkładu drewna jak i tkanin. Pojawiają się też w miejscach niepożądanych przez człowieka, mowa tu o mieszkaniowych ścianach na których pojawiła się wilgoć.
Grzyby mimo posiadania wielu minusów są organizmami o bardzo ważnym ekologicznym i gospodarczym znaczeniu. Jeżeli mowa o znaczeniu ekologicznym to jedną z najważniejszych ról jest przyczynianie się do krążenia materii oraz branie udziału w obiegu energii w przyrodzie. Bez nich większość ekosystemów lądowych pokryłaby gruba warstwa nierozłożonych liści czy gałęzi, a zawarte w nich związki nie wróciłyby do ekosystemu, aby stać się ponownie dostępnymi dla rosnących organizmów. Występują w łańcuchu pokarmowym jako ostatnie ogniwo, dzieję się tak z powodu ich sposobu odżywiania się. Grzyby będąc saprofitami odżywiają się materią organiczną która jest martwa, oraz substancjami pochodzącego z organicznego podłoża. Duże znaczenie w przyrodzie mają porosty jako pionierzy w zasiedlaniu niegościnnych siedlisk, jak skały czy piasek. Są one także wyznacznikiem czystości powietrza na danym terenie. Będąc w łańcuchu pokarmowym jako reducenci rozkładają martwą materię organiczną, uwalniając tym samym takie pierwiastki jak węgiel, azot, siarkę i wiele innych, co umożliwia ponowne włączenie je w obieg naturalny. Kolejną cechą godną przytoczenia jest to iż grzyby są organizmami pasożytniczymi, co znaczy że żerują na innych organizmach żywych które często też są pasożytami. Innym plusem jest to że grzyby wchodzą w związki symbiotyczne z innymi organizmami żywymi, czyli mikoryzę, będącą jedną z odmian mutualizmu. Mutualizm jest oddziaływaniem nieantagonistycznym, polega na tym, że obydwa organizmy będące w związku mikoryzowym czerpią z niego korzyści. W tym przypadku mikoryzy grzyb dostarcza roślinie składniki mineralne, a rośliny a mianowicie ich korzenie z którymi to grzyby są połączone umożliwiają dostęp i korzystanie ze związków organicznych.
Odnośnie znaczenia gospodarczego możemy na wstępie przytoczyć to że grzyby stanowią pokarm zarówno dla ludzi jak i dla zwierząt. Po ich odpowiednim „przerobieniu” wykorzystywane są jako pasze dla zwierząt w gospodarstwach domowych.
Grzyby odnajdują również swoją rolę w przemyśle. Biorą bowiem udział w wytwarzaniu dwutlenku węgla oraz alkoholu etylowego z glukozy. Są wykorzystywane w browarnictwie, winnictwie oraz piekarnictwie w postaci specjalnych szczepów które to równocześnie chronią produkty przed tym aby te nie zostały zarażone przez inne grzyby które to mogą już być dla nich szkodliwe. Wykorzystywane są również w postaci przypraw do wielu dań nadając im specyficznego smaku np. do serów. Zasługę grzybów możemy również odnaleźć również w medycynie, to dzięki nim możemy dzisiaj korzystać z takich leków jak penicylina, jej pochodne oraz wiele innych lekarstw. Grzyby wytwarzają substancje będące antybiotykami, z których produkuje się środki farmakologiczne, bądź na podstawie ich składu wytwarza się na drodze sztucznej - ich syntetyk. Przykłady te świadczą o leczniczych właściwościach owych organizmów. Kolejnym przykładem stosowania grzybów jest wykorzystywanie ich jako źródło walki z owadami będącymi szkodnikami poszczególnych roślin.
            Wcześniej zostało wspomniane o wykorzystywaniu grzybów w przemyśle alkoholowym, lecz rola ta jest godna szerszego wyjaśnienia. Niektóre grzyby posiadają zdolności fermentacyjne w warunkach beztlenowych. Do tych grzybów zaliczają się przede wszystkim dobrze znane drożdże powodujące fermentację alkoholową, w wyniku której powstaje z cukru alkohol i dwutlenek węgla. Zdolność ta została wykorzystana przez człowieka do produkcji piwa, spirytusu i wina. Spirytus otrzymuje się w gorzelniach jako produkt powstały z przerobu skrobi ziemniaczanej. Skrobie ziemniaczaną poddaje się najpierw scukrzeniu, a powstały cukier fermentuje pod wpływem drożdży na alkohol i dwutlenek węgla. Podobny proces zachodzi w piwach przy fermentacji cukru pochodzącego z rozkładu skrobi jęczmienia. Używany do wyrobu piwa chmiel używany do wyrobu piwa chmiel nadaje mu odpowiedni smak i zabezpiecza je przed psuciem. Przy wyrobie wina drożdże rozkładają na alkohol i dwutlenek węgla cukry zawarte w różnych owocach używanych do produkcji wina.
Drożdże mają również swoje zastosowanie w piekarnictwie, to dzięki nim wypieki rosną. Dzieje się to na wskutek odbywającej się fermentacji alkoholowej, powstaje w nim dużo dwutlenku węgla, który to powoduje powstawanie w cieście wielu wolnych przestrzeni które to przyczyniają się do spulchnienia masy.

            Podsumowując plusy i minusy grzybów, więcej z nich korzyści nich szkód. Więc mimo ich szkodliwych działań są organizmami niezbędnymi dla środowiska jak i dla człowieka. Bez nich chodzilibyśmy po lasach zasłanymi nierozłożoną materią, nie byłoby nam dane kosztować smacznych wypieków z pobliskich piekarni, jak i rozkoszować się goryczkowatym smakiem piwa bądź wina. Więc zastanówmy się dokładnie zanim wypowiemy słowa: „grzyby są bezużyteczne”. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz